Gdy w 1963 r. powstał w Gawłowie budynek, w którym obecnie mieści się Szkoła Podstawowa im. ks. Jana Twardowskiego, przejęta została tradycja wcześniejszych placówek oświatowych na tym terenie, których historia sięga wiele dziesięcioleci wstecz.

O tej historii tak napisano w pierwszych numerach szkolnej gazetki „G@wełek”, którą redagują nasi uczniowie:

Kiedy pierwszy raz zagadnęliśmy Pana Dyrektora o początki naszej szkoły nawet nie sądziliśmy, że jest to takie trudne do ustalenia. Ponieważ teren, na którym obecnie mieści się budynek szkolny należał kiedyś do wsi Adamowa Góra, tam też znaleźliśmy pierwsze ślady szkolnictwa na tych terenach. Przed II wojną światową dzieci nie miały takich warunków do nauki jak my. Wybierano najlepszą izbę we wsi, odpowiednio dużą, aby mogło pomieścić się w niej kilkanaścioro dzieci i przystosowywano ją do nauki. Pierwsza taka szkoła mieściła się w Adamowej Górze nr 32 (patrz fotografia u góry strony). Był to jedyny w tym czasie murowany budynek we wsi, z czerwonej cegły, z pierwszym dachem z blachy nieocynkowanej. Stoi on do dnia dzisiejszego, choć otynkowany i z pomalowanym dachem wygląda trochę inaczej niż wtedy. Obecnie w dawnej izbie szkolnej mieszka pani Henryka Marciniak i to jej szwagier pan Wiktor Czerkawski był pierwszym nauczycielem.

Pani Janina Kowalik pamięta, jak ojciec pan, Marian Ostrowski urodzony w 1917 r. opowiadał jej, że chodził do tej szkoły, a matka Genowefa Ostrowska (z domu Czekała) urodzona w 1919 r. uczyła się trochę w Adamowej Górze, a trochę na Grzybie, dokąd potem została przeniesiona szkoła. Pani Janina Kubiak urodzona w 1919 r. mieszkanka Adamowej Góry też pamięta, jak uczęszczała przez rok na zajęcia do pana Czerkawskiego z innymi dziećmi z tej i okolicznych wsi – Janowa i Altanki. Wspomina, że więcej w tym czasie było zabawy niż nauki, a poważniejsze lekcje zaczęły się dopiero, jak szkołę przeniesiono do większego budynku na Grzybie. Stąd wynikałoby, że szkoła w Adamowej Górze w budynku nr 32 była w latach od ok. 1924 r. do ok. 1927 r.

Najwięcej o szkole podstawowej, która z Adamowej Góry została przeniesiona na Grzyb dowiedzieliśmy się od pani Janiny Filipiak z domu Majcher ur. w grudniu 1921 r., Pochodzące z Adamowej Góry, a mieszkającej obecnie na Grzybie, tuż obok miejsca, gdzie kiedyś mieściła się szkoła. Budynek ten już nie istnieje. Miał on cztery pomieszczenia i uczęszczało tutaj dużo więcej dzieci: z Altanki, Adamowej Góry, Bibiampola, Grzyba, Janowa i Żukowa. Uczyli tam państwo Janina i Jan Kiedrowscy, pani Stefania Niepiekło i pan Kopacz, który mieszkał w jednej z izb w tym domu. Początkowo było tam 5 klas, a jak zachorował pan Kopacz tylko cztery. Pani Janina najmilej wspomina nauczyciela pana Jana Kiedrowskiego, który pięknie grał na skrzypcach (ale nigdy nie śpiewał) i robił z dziećmi różne szkolne przedstawienia. W szkole był też sklepik, prowadzony przez dzieci, w którym można było kupić ołówki, zeszyty i gumki. Natomiast zajęcia z religii odbywały się w różnych domach: przez pewien czas u państwa Białkowskich w Adamowej Górze nr 15 (obecnie mieszkają tam państwo Zatorscy), trochę u państwa Pędowskich (Adamowa Góra 26), potem u państwa Kubiaków w Adamowej Górze nr 6. Pani Janina pamięta księdza Kraszewskiego, który ją uczył religii. Przez pewien czas część zajęć szkolnych odbywała się również u państwa Stobieckich na Grzybie. Prowadzone były tam zajęcia ze śpiewu, religii i matematyki. Dalsze klasy: piątą, szóstą i siódmą, pani Janina Filipiak kończyła już w Sochaczewie i to dzięki nauczycielowi panu Janowi Kiedrowskiemu, który pomógł jej dostać się do następnej szkoły. Była ona najmłodszą z siedmiorga dzieci (miała trzy siostry i trzech braci) i jej rodziców nie było stać na wpisowe. Siedem klas ukończyło z nią tylko troje dzieci: Józef Dąbrowski, Janina Kielak i Kazimierz Marciniak, a klasa siódma liczyła ok. 50 osób. Szkoła Podstawowa w Adamowej Górze (bo nazwa ta nadal pozostała mimo tego, że budynek szkolny mieścił się na Grzybie) przestała funkcjonować na Grzybie w 1939 roku, kiedy pan Jan Filipiak zajął budynek szkolny.

Szkoła Podstawowa przeniesiona została potem do budynków pana Michalskiego w Gawłowie, a w 1963 roku oddany został obecny budynek Szkoły Podstawowej w Gawłowie, wybudowany dzięki mieszkańcom okolicznych wsi oraz determinacji kierownika szkoły pana Ryszarda Oporskiego. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Powyżej na fotografii dzieci z rocznika 1957 wraz z nauczycielką p. Krystyną Boczek przed Szkołą Podstawową w Gawłowie.

 28 listopada 2008 r. Szkoła Podstawowa w Gawłowie była gospodarzem jednej w największych uroczystości w swojej długiej historii. Tego dnia szkoła otrzymała swojego patrona - którym został ksiądz Jan Twardowski - oraz sztandar. Fotografie z uroczystości nadania Imienia i poświęcenia sztandaru szkoły, znajdują się w naszej galerii.

oprac. Monika Wieczorek, na podstawie tekstu Pani Małgorzaty Hetman